در کلاس را باز می‌کند و آرام وارد کلاس می‌شود، با دست به دانش آموزانی که بر پا ایستاده‌اند اشاره می‌کند تا بنشینند. کیفش را روی میز می‌اندازد و روی صندلی مخصوص معلم می‌نشیند. نفس عمیقی می‌کشد و سعی می‌کند تمام خستگی‌اش را این‌گونه از تن خارج سازد. از جا بر می‌خیزد و درس را شروع می‌کند...

حالت خستگی

خستگی بدنی و روحی برای انسان، حالتی آزار دهنده است که تقریباً تمام توان و انرژی فرد را تحت تأثیر قرار داده و از کارایی او می‌کاهد و توانایی انجام کار را از آدمی سلب می‌کند.

 خواه این فعالیت بدنی باشد یا ذهنی حالت تنش درونی، بی آرامی و حساسیت فوق‌العاده را در پی دارد.

مشکلی که شاید امروزه گریبان گیر بسیاری از معلمان باشد خستگی در کلاس است؛ نفس‌های عمیق، کم آوردن انرژی، نشستن‌های زیاد، سرگذاشتن روی میز، این‌ها تمام آن چیزهایی است که کم و بیش مربیان با آن درگیرند. اینکه علت این خستگی‌ها چیست و چرا همواره ادامه دارد مسئله ای است که باید ریشه یابی و حل شود زیرا خستگی معلم خواه ناخواه بر دانش آموزان تأثیر گذاشته و آنان را بی حوصله می‌کند. معلم در کلاس باید از دانش آموزان ارزشیابی شفاهی و کتبی داشته باشد، کلاس را مدیریت و اداره نماید، سر و صدا و گرمی و سردی را تحمل کند، عواطف مختلف از خود بروز دهد، در آن واحد با چندین نفر با وجود تفاوت‌های فردی آشکار سر و کار داشته باشد، به پرسش‌های همه پاسخ دهد، از یادگیری تک تک دانش آموزان اطمینان حاصل کند، به پیشرفت‌های شاگردان توجه نموده و برای ارتقای سطح کیفی کلاس تلاش کند، تمام این فعالیت‌ها در هر کلاس لازم است و احتیاج به انرژی فوق‌العاده دارد.

دلایل خستگی

با توجه به اینکه دلیل خستگی برای همگان یکسان نیست این مسئله به سادگی هم قابل حل نیست؛ اما زمینه‌های مشترکی در این رابطه وجود دارد. شاید بهتر باشد برای اولین گزینه مسافت و راه را مطرح کرد. معلمی که هنگام حرکت از منزل تا مدرسه چیزی حدود یک تا دو ساعت در راه است قطعاً طولانی بودن مسیر و ترافیک، او را کلافه می‌کند و خسته به محل کار می‌رسد. یا معلمی که از ساعت هفت صبح تا ساعت پایانی در مدرسه حضور دارد و در هر ساعت همان درسی را بیان می‌کند که در ساعت قبل برای کلاسی دیگر توضیح داده است، این تکرار خود به خود باعث خستگی و مرارت می‌شود.

خستگی همان عصبانیت نیست اما تأثیر مستقیمی بر عصبانیت دارد و یک آموزگار در ساعت پایانی به سادگی عصبانی می‌شود و همین خشم، روان و روح او را آزرده تر می‌سازد. حال فرض کنید معلمی را که به خاطر بعد طولانی مسافت مجبور به برگزاری چند کلاس در یک روز باشد؛ خستگی و عصبانیت را به او حق نمی‌دهید؟

مشکلات شخصی معلم مانند مشکلات مالی، استراحت ناکافی، امیدوار نبودن به آینده و... که می‌تواند ذهن او را درگیر کند، شیطنت‌های دانش آموزان که مربی را مجبور به کنترل این شیطنت‌ها می‌کنند، تشویش و ناهماهنگی هنگام درس دادن، عدم فعالیت شاگردان در کلاس و انجام ندادن تکالیف محوله مواردی است که آموزگار را در محیط کارش خسته و ملول می‌سازد.

البته مواردی نیز وجود دارد که در خستگی معلم بی تأثیر نیست اما شاید نتوان کاری از پیش برد؛ مثلاً علاقه نداشتن به محیط کار به خاطر وجود کارخانه یا چیزی شبیه به آن در کنار مدرسه، کهنه و قدیمی بودن ملزومات آموزگار برای ارائه درس مثل تخته سیاهی که شکسته و رنگ پریده است و از این قبیل موارد...

چه باید کرد؟

اگر معلمی هستید که باید مسافت زیادی را برای رسیدن به محل کارتان طی کنید کمی زودتر حرکت نمایید تا اولاً به ترافیک نخورید و دوماً چند دقیقه‌ای تا شروع کلاس استراحت کنید. اگر ساعت‌های طولانی در مدرسه تدریس می‌کنید از خوراکی‌های انرژی زا غافل نمانید و برای تدریس از چند روش استفاده کنید سعی نمایید در میان ساعت‌های کلاس ساعتی را برای استراحت خالی بگذارید؛ اما اگر این امکان محیا نیست در زمان تفریح مکانی ساکت و آرام پیدا کنید و آنجا این زمان را بگذرانید.

در کلاس بخندید و شوخی کنید. متکلم وحده نباشید، اجازه حرف و فعالیت را به شاگردانتان بدهید؛ زمانی که کلاس درس را به تنفس اختصاص دادید از بچه‌ها بخواهید نوبتی تخته را تمیز کنند؛ این کار به خصوص برای سنین کوچکتر بسیار جذاب است. بعد از هر بار امتحان دو نفری را که نمره بالاتری دارند مسئول بازبینی تکالیف دانش آموزان کنید.

قبل از شروع کلاس خوراکی میل کنید که به شما انرژی بدهد؛ سعی نمایید چای و چیزهای بسیار شیرین استفاده نکنید، مثلاً آب انار یا آلبالو بنوشید با نان یا کلوچه گردویی.

حتماً در طول شبانه روز 7 تا 8 ساعت بخوابید و تا می‌توانید به مسائلی که بیهوده ذهن شما را مشغول می‌سازد و کاری از پیش نمی‌برید فکر نکنید. به افکارتان نظم بدهید، مشکلات شخصیتان را با برنامه ریزی حل کنید و وارد کلاس نکنید. همه کاری انجام دهید تا ساعاتی که در مدرسه هستید از درس دادن لذت ببرید؛ می‌دانم تنها کسی که در این رابطه می‌تواند به شما کمک کند فقط خودتان هستید.

آخرین کلام این که عوامل بسیاری در خستگی معلم‌ها دخیلند؛ عواملی که یا باید از به وجود آمدن آن‌ها جلوگیری کرد یا پس از ایجاد به سرعت در فکر حلشان بود، زیرا زخم کهنه دیرتر التیام می‌یابد.

 سایت تبیان - تهیه: فاطمه رضایی گلستان

تنظیم: علی سرمدی

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: